Samen voor Slim Statiegeld: Waalse studie geeft voorkeur aan digitaal statiegeld

Brussel - Samen voor Slim Statiegeld is tevreden met de conclusies van de statiegeldstudie door het onafhankelijke bureau RDC, uitgevoerd in opdracht van de Waalse regering. Het platform heeft zelf niet meegewerkt aan de studie. Digitaal statiegeld komt erin naar voor als de beste van vier opties. De digitale optie om te scannen in sorteercentra en zo het statiegeld terug te storten is vandaag technologisch niet mogelijk, maar het scenario waarbij de consument scant wel.

Klassiek statiegeld met terugnamemachines in de winkel eindigt als slechtste optie omdat dit de goede resultaten van de blauwe zak bedreigt, veel meer kost en van de consument nodeloos tijd vraagt. De studie zit er wel naast met haar uitgangspunt dat een combinatie van klassiek met digitaal statiegeld een goed idee zou zijn om inclusie te garanderen. Digitaal statiegeld is toegankelijk met de vaste scanner die zowel thuis als vrijwillig op locatie bruikbaar is in combinatie met de blauwe zak. ​ Een dubbele invoering van zowel klassiek als digitaal statiegeld is inefficiënt en onbetaalbaar voor de maatschappij. Dit is geen haalbare kaart voor Fevia, Comeos en Fost Plus.

Digitaal statiegeld is inclusief met vaste scanners

De Waalse studie suggereert in één van de onderzochte scenario’s bij digitaal statiegeld een aanvulling met fysieke terugnamemachines in de winkel om inclusie te garanderen. Daarvoor bestaat nochtans een veel beter alternatief, namelijk de vaste scanner met de blauwe zak die zowel thuis als vrijwillig op locatie dient om mensen zonder toegang tot een smartphone of internet gemakkelijk statiegeld terug te storten. Deze vaste scanner werd in het grootschalige pilootproject in Center Parcs De Haan getest en goed bevonden. Zowel de applicatie op de smartphone als de vaste scanner zijn daarnaast uitgetest in focusgroepen met personen met een beperking en Molenbeekse jongeren. Voor toeristen is er nooit een probleem geweest, zij kunnen digitaal statiegeld gebruiken zoals Belgische inwoners.

Zowel de smartphone als de vaste scanner haalden hoge gebruikersscores tijdens de focusgroepen: 81 procent van de personen met een beperking en 89 procent van de Molenbeekse jongeren wil het systeem in de toekomst gebruiken.

Dubbel statiegeldsysteem leidt tot verlies hoge inzamelingspercentages 

De piste om zowel klassiek als digitaal statiegeld (het zogenaamde “hybride systeem”) in te voeren omwille van inclusie moet verlaten worden. De strijd tegen zwerfvuil zal allerminst gebaat zijn bij een dubbel statiegeldsysteem. Aan de huidige stroom voor ophaling en recyclage van plastic flessen en blikjes via de blauwe zak wordt dan een parallel circuit toegevoegd, via de terugnamemachines in de winkels. Zo ondergraven we de belangrijkste factoren waarom België een Europese koploperspositie bekleedt inzake inzameling en recyclage van afval, namelijk de eenvoud in de sorteerboodschap, de eenvoudige huis-aan-huis inzameling die het voor iedereen makkelijk maakt om deel te nemen en de uniformiteit in de manier waarop dit in België georganiseerd wordt. We riskeren verwarring en sorteermoeheid in de hand te werken, wat uiteindelijk kan resulteren in een burger die integraal afhaakt waarmee het volledige recyclagesysteem op de helling staat. ​

Dubbel statiegeldsysteem creëert hoge investerings -en onderhoudskosten

Bij de dubbele invoering van zowel digitaal als klassiek statiegeld nemen de investeringen toe met 10 miljoen euro per jaar ten opzichte van een keuze voor het digitale systeem. ​ Enerzijds is er de investeringskost voor het digitale statiegeldsysteem. Daarnaast is er de bestaande kost voor de inzameling en recyclage van PMD via de blauwe zak. Daarbij moet tot slot nog de investeringskost voor een klassiek systeem opgeteld worden. Dit is een verspilling van middelen en energie. ​