Toegankelijkheid en inclusie: personen met een beperking en Molenbeekse jongeren hebben het digitaal statiegeldsysteem getest en goed bevonden.
Anderlues, Brussel, - Om de toegankelijkheid en inclusie van digitaal statiegeld te onderzoeken, heeft Samen voor Slim Statiegeld op 13 en 23 november focusgroepen georganiseerd met personen met een beperking. Dit verliep in samenwerking met Altéo, de Franstalige sociale beweging van personen met een beperking en langdurig zieken. Op 25 november volgde een focusgroep met Molenbeekse jongeren in samenwerking met ToekomstAtelier de l’Avenir, een lerend netwerk dat zich inzet voor emancipatie en integratie van maatschappelijk kwetsbare tieners.
In de focusgroepen werden de gebruikservaringen getest van het werken met een applicatie op een smartphone en een thuisscanner. Samen laten deze toepassingen toe het statiegeld te innen, ook voor mensen die geen toegang hebben tot het internet of een smartphone. De deelnemers scanden de codes verbonden aan blauwe zakken en vuilnisbakken en de unieke codes op plastic flesjes en blikjes. Aan het einde van elke focusgroep vulden de deelnemers gestandaardiseerde vragenlijsten in.
Betrokkenheid in conceptfase
Alle deelnemers waren blij betrokken te worden bij de test nog voor de politieke keuze voor het definitieve statiegeldsysteem is gemaakt. Ze hopen dan ook dat de regeringen rekening houden met hun bevindingen. De focusgroepen kaderen in kwalitatief onderzoek dat het inclusief karakter van digitaal statiegeld onderzoekt.
Positieve resultaten
Personen met een beperking
Globaal zouden 13 van de 16 van de deelnemers, op basis van hun ervaringen tijdens de test, digitaal statiegeld in de toekomst willen gebruiken als het definitief ingevoerd wordt.
De meerderheid van de doelgroep kon met één van beide instrumenten overweg om zelf statiegeld te ontwaarden, namelijk de applicatie op de smartphone of de thuisscanner. In een meer residentiële setting zoals een zorginstelling voorziet het digitale statiegeldsysteem dat de scanner kan gebruikt worden om hetzij de bewoner zelf, hetzij medewerkers van de organisatie te laten ontwaarden.
Enkele commentaren van de deelnemers:
- "Klassiek statiegeld is voor ons als mensen met een verminderde mobiliteit niet haalbaar omdat we de plastic flesjes en blikjes dan naar de winkel moeten brengen. We willen het statiegeld thuis kunnen innen."
- "Met mijn visuele beperking verkies ik de smartphone, maar andere deelnemers met een visuele beperking gebruiken liever de thuisscanner."
- "Wegens mijn mentale beperking gaat het met de smartphone voor mij iets moeilijker, maar de thuisscanner werkt voor mij prima."
Molenbeekse jongeren
32 van de 36 deelnemers wil gebruik maken van digitaal statiegeld in de toekomst. Het gebruiksgemak lag bijzonder hoog: 69 procent staat (eerder) positief tegenover de thuisscanner, 83 procent geeft dit aan over de applicatie op de smartphone.
Jongeren die geen Nederlands als thuistaal hebben en die in sommige gevallen te maken krijgen met een aantal grootstedelijke problemen, verwelkomen digitaal statiegeld om eindelijk iets te doen aan het zwerfvuil in de Brusselse straten. Ze kunnen bijzonder vlot overweg met de applicatie op de smartphone en de thuisscanner en ervaren zelfs een gebruiksplezier.
Veelgehoorde opmerkingen tijdens de focusgroepen:
- "Ik zou meteen alle blikjes op straat beginnen oprapen!"
- "Ik vind het een goed idee en het systeem werkt goed."
De resultaten van dit kwalitatieve onderzoek werden bezorgd aan de Brusselse en Waalse regeringen en aan de stuurgroep pilootprojecten van de OVAM.