Eerste pilootprojecten digitaal statiegeld van start

Het eerste pilootproject voor digitaal statiegeld start vandaag op Corda Campus in Hasselt. De werknemers van de verschillende bedrijven zullen er de komende maand meewerken aan een digitaal statiegeldsysteem op flesjes en blikjes die ze op de campus kopen. Ze testen als eerste de technologische oplossing om dit statiegeld digitaal terug te krijgen, via de daartoe voorziene vuilnisbakken op de campus. Het pilootproject is ontwikkeld door softwareplatform Twintag, innovatie-ontwikkelaar Verhaert Masters in Innovation en ICT-bedrijf Cegeka, naar aanleiding van een projectoproep van de OVAM. Het project staat dan ook onder toezicht van de stuurgroep voor de pilootprojecten digitaal statiegeld, bestaande uit Comeos, Fevia, Fost Plus, de VVSG, de Interregionale Verpakkingscommissie, het kabinet van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir en de OVAM, en wordt door deze laatste voorgezeten.

Eind vorige maand werden drie projectindieners geselecteerd door deze stuurgroep, na advies door een klankbordgroep met onder meer vertegenwoordigers van milieu- en consumentenverenigingen. Het gaat om:

Aan elk van de geselecteerden wordt gevraagd hun technologie te testen op drie verschillende plaatsen: in een gesloten omgeving in het tweede kwartaal van het jaar (bijv. een bedrijf), een half open omgeving in het derde kwartaal (bijv. een vakantiepark waar men zowel binnen als buiten consumeert) en een open omgeving in het vierde kwartaal (bijv. op het niveau van een stad of een gemeente). Het project dat vandaag van start gaat is het eerste van in totaal acht proefprojecten (DDRS Alliance test niet in een gesloten omgeving) om na te gaan welke de meest haalbare digitale oplossing zou kunnen zijn om meer drankverpakkingen in te zamelen en hun aandeel in het zwerfvuil te doen dalen. De Vlaamse Regering besliste namelijk om in 2023 digitale systemen uit te testen vooraleer een finale keuze te maken over het statiegeldsysteem dat in Vlaanderen uitgerold zal worden.

Het eerste pilootproject zoomt in op het proces en het gebruik van bestaande technologie om unieke codes op de drankverpakkingen te scannen met behulp van speciaal ontwikkelde mobiele toepassingen. Nadat een gebruiker een drankje consumeert, moet deze de daartoe voorziene vuilnisbak scannen met de smartphone alvorens het lege plastic flesje of blikje erin te deponeren. Nadien krijgt de gebruiker het statiegeld teruggestort.

Deze eerste fase focust zich bewust op de haalbaarheid, het gebruiksgemak en het draagvlak rond het systeem van digitaal statiegeld. In de volgende stappen (later tijdens de zomer) worden vervolgens op andere locaties stap voor stap andere facetten van het statiegeldsysteem in de praktijk getoetst. De impact op het zwerfvuil zal daarbij voorop staan.

Werner Annaert, administrateur-generaal OVAM: “Om nog meer drankverpakkingen te kunnen inzamelen, hebben we een gemakkelijk systeem nodig dat het toelaat om op elk ogenblik, thuis én onderweg je verpakking correct te sorteren. Een systeem dat bovenal een aantoonbaar effect moet hebben op het zwerfvuil. Ook als je buitenshuis een leeg flesje of blikje weggooit, moet je je statiegeld kunnen terugkrijgen. Samen met de stuurgroep wil de OVAM er op toezien dat alle aspecten uitvoerig en correct onderzocht worden tijdens de pilootprojecten.”

Meer testen in de loop van het jaar

Ook het tweede pilootproject in een gesloten omgeving gaat weldra van start op 30 mei in het KBC hoofdkwartier in Leuven, samen met technologiepartner Unbox.

In een volgende fase zullen ook testen gebeuren in een halfopen en open omgeving. De bedoeling is om de verschillende componenten in realistische omstandigheden en met steeds meer variabelen te toetsen. De impact op het zwerfvuil is één van de voornaamste onderzoeksvragen in het hele traject. Hierop wordt in de volgende fases van de pilootprojecten ingegaan, wanneer er wordt getest in meer open omgevingen waar zwerfvuil voorkomt.

De finale evaluatie moet de Vlaamse Regering eind dit jaar toelaten om een onderbouwde beslissing te nemen, in samenspraak met de andere gewesten. In Wallonië loopt een studie besteld door minister Tellier over de verschillende mogelijke scenario’s voor statiegeld. Ook daar worden, in overleg met kabinet, specifieke testen georganiseerd die beantwoorden aan de bezorgdheden en aandachtspunten in het Waalse Gewest.

Cijfers pilootproject Corda Campus Hasselt:

Cijfers pilootproject KBC Leuven :

Zie ook de website van OVAM om het persbericht te raadplegen.